Αρχαία 2000 - 2010

 

ΘΕΜΑΤΑ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ

 

2000

ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: Πλάτωνος Πολιτεία 360 Α-Δ

ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: ᾿Ισοκράτους Νικοκλῆς, 27-28

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

 

Α. Από το κείμενο που σας δίνεται να μεταφράσετε στο τετράδιό σας το απόσπασμα: «Εἰ οὖν δύο τοιούτω δακτυλίω γενοίσθην,....ἔσεσθαι ἀδικεῖν».

Μονάδες 10

 

Β. Να γράψετε στο τετράδιό σας τις απαντήσεις των παρακάτω ερωτήσεων:

1. ἰσόθεον: Να εξηγήσετε πώς χρησιμοποιείται η λέξη αυτή στο κείμενο και ποια αντίληψη του αρχαίου κόσμου για το θείο εκφράζει.

Μονάδες 15

 

2. Με βάση τον μύθο του Γύγη ο Γλαύκων καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «οὐδείς ἑκών δίκαιος ἀλλ᾿ ἀναγκαζόμενος». Σε ποιο σωκρατικό δόγμα αντιτίθεται η άποψη αυτή και με ποια επιχειρήματα υποστηρίζεται στη συνέχεια του κειμένου (ὡς οὐκ ἀγαθοῦ ἰδίᾳ ὄντος,...διὰ τὸν τοῦ ἀδικεῖσθαι φόβον);  

Μονάδες 15

 

3. Ποιες είναι οι τέσσερις θεμελιώδεις αρετές, κατά τον Πλάτωνα, και πώς ενσαρκώνονται στην ιδεώδη πολιτεία του;

Μονάδες 10

 

4. Να γράψετε ένα συνώνυμο της αρχαίας ελληνικής για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις:βούλομαι, φημί, οἴομαι, φόβος, δρῶ.

Μονάδες 10

 

Γ. Αδίδακτο κείμενο: ᾿Ισοκράτους Νικοκλῆς 27-28

 

Γ1. Να μεταφράσετε στο τετράδιό σας το παρακάτω κείμενο.

 

περὶ μὲν οὖν τῶν πολιτειῶν, ὅσον ἀλλήλων διαφέρουσιν, ἅπαντα μὲν οὔθ' εὑρεῖν οὔτ' εἰπεῖνδυνατόν ἐστιν· οὐ μὴν ἀλλὰ πρός γε τὸ παρὸν ἀποχρώντως καὶ νῦν εἴρηται περὶ αὐτῶν. ὡς δὲπροσηκόντως τὴν ἀρχὴν ἡμεῖς ἔχομεν, πολὺ τούτου συντομώτερος καὶ μᾶλλονὁμολογούμενος ὁ λόγος ἐστίν. τίς γὰρ οὐκ οἶδεν ὅτι Τεῦκρος μὲν ὁ τοῦ γένους ἡμῶν ἀρχηγός,παραλαβὼν τοὺς τῶν ἄλλων πολιτῶν προγόνους, πλεύσας δεῦρο καὶ τὴν πόλιν αὐτοῖς ἔκτισεκαὶ τὴν χώραν κατένειμεν, ὁ δὲ πατὴρ Εὐαγόρας ἀπολεσάντων ἑτέρων τὴν ἀρχὴν πάλινἀνέλαβεν, ὑποστὰς τοὺς μεγίστους κινδύνους, καὶ τοσοῦτον μετέστησεν ὥστε μηκέτιΦοίνικας Σαλαμινίων τυραννεῖν, ἀλλ' ὧνπερ ἦν τὴν ἀρχήν, τούτους καὶ νῦν ἔχειν τὴνβασιλείαν;

Μονάδες 20

2α) Να γράψετε το θηλυκό γένος των παρακάτω μετοχών στον αριθμό και την πτώση που βρίσκονται: ὁμολογούμενος, πλεύσας, ἀπολεσάντων, ὑποστάς.

Μονάδες 4

2β) Να μεταφέρετε τα παρακάτω ρήματα στον αντίστοιχο τύπο της οριστικής ενεστώτα και μέλλοντα: κατένειμεν, ἀνέλαβεν, μετέσχημεν.

Μονάδες 6

3. Να χαρακτηρισθούν συντακτικώς οι υπογραμμισμένες λέξεις στο απόσπασμα που ακολουθεί:

«…ὁ δέ πατήρ Εὐαγόρας ἀπολεσάντων ἑτέρων τὴν ἀρχὴν πάλιν ἀνέλαβεν, ὑποστάς τοὺς μεγίστους κινδύνους, καί τοσοῦτον μετέστησεν ὥστε μηκέτι Φοίνικας Σαλαμινίωντυραννεῖν, ἀλλ᾿ ὧνπερ ἦν τὴν ἀρχήν, τούτους καὶ νῦν ἔχειν τὴν βασιλείαν».

Μονάδες 10



ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: Θουκυδίδου Ἱστοριῶν Β΄ 37  

ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: 'Ανδοκίδου Περί τῆς πρὸς Λακεδαιμονίους εἰρήνης, 13-14

 

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Α. Από το κείμενο που σας δίνεται να μεταφράσετε στο τετράδιό σας το τμήμα «Χρώμεθα γὰρ πολιτείᾳ … κεκώλυται».

Μονάδες 10

 

Β. Να γράψετε στο τετράδιό σας τις απαντήσεις των παρακάτω ερωτήσεων:

Β.1. «μέτεστι δὲ κατὰ μὲν τοὺς νόμους… κεκώλυται». Ποιες βασικές αρχές της αθηναϊκής δημοκρατίας παρουσιάζονται στο τμήμα αυτό, πώς ορίζονται από τον Θουκυδίδη και πώς συνδυάζονται μεταξύ τους στο πλαίσιο της λειτουργίας του δημοκρατικού πολιτεύματος;

Μονάδες 15

 

Β.2. «ἐλευθέρως … προστιθέμενοι». Ποια στοιχεία από την περιγραφή αυτή της ελευθερίαςσάς φαίνεται ότι εξιδανικεύουν την αθηναϊκή δημοκρατία και ποια την παρουσιάζουν ρεαλιστικά; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.

Μονάδες 15

 

Β.3. Ποια ήταν η δομή ενός συνηθισμένου επιταφίου λόγου στην αρχαία Αθήνα, και σε τι διαφέρει ως προς αυτήν ο Επιτάφιος του Περικλή;

Μονάδες 10

 

Β.4. Να γράψετε τα ρήματα της αρχαίας ελληνικής από τα οποία παράγονται οι παρακάτω λέξεις: ἀξίωσις, νόμος, ἀκρόασις,  ἐπιτήδευμα, ὄψις.

Μονάδες 10

 

Γ. Αδίδακτο κείμενο: 'Ανδοκίδου Περί τῆς πρὸς Λακεδαιμονίους εἰρήνης, 13-14

 

Γ1. Να μεταφράσετε στο τετράδιό σας το παρακάτω κείμενο.

 

σκεψώμεθα οὖν πρῶτον, ὦ ἄνδρες ᾿Αθηναῖοι, διὰ τί καὶ πολεμήσωμεν. Οἶμαι γὰρ ἂν πάντας ἀνθρώπους ὁμολογῆσαι διὰ τάδε δεῖν πολεμεῖν, ἢ ἀδικουμένους ἢ βοηθοῦντας ἠδικημένοις. ῾Ημεῖς τοίνυν αὐτοί τε ἠδικούμεθα, Βοιωτοῖς τε ἀδικουμένοις ἐβοηθοῦμεν. Εἰ τοίνυν ἡμῖν τέ ἐστι τοῦτο παρὰ Λακεδαιμονίων, τὸ μηκέτι ἀδικεῖσθαι, Βοιωτοῖς τε δέδοκται ποιεῖσθαι τὴν εἰρήνην ἀφεῖσιν ᾿Ορχομενὸν αὐτόνομον, τίνος ἕνεκα πολεμήσωμεν;  ἵνα ἡ πόλις ἡμῶν ἐλευθέρα ᾖ; ἀλλὰ τοῦτό γε αὐτῇ ὑπάρχει. ᾿Αλλ' ὅπως ἡμῖν τείχη γένηται; ἔστι καὶ ταῦτα ἐκ τῆς εἰρήνης.

Μονάδες 20

Γ.2.α. τάδε, τίνος, ἡμῶν, αὐτῇ. Να αναγνωρίσετε το είδος καθεμιάς από τις παραπάνω αντωνυμίες και να γράψετε τον αντίστοιχο τύπο της στον άλλο αριθμό. (ενικ. ή πληθυντικ. ανάλογα).

Μονάδες 4

 

Γ.2.β. σκεψώμεθα, ὁμολογῆσαι, ἀδικουμένους, ἀφεῖσιν, γένηται. Να γράψετε το β΄ ενικό πρόσωπο της προστακτικής στο χρόνο και τη φωνή που βρίσκεται ο καθένας από τους παραπάνω τύπους.

Μονάδες 6

 

Γ.3.α. «Εἰ τοίνυν ἡμῖν… ἐκ τῆς εἰρήνης». Να γράψετε τους προσδιορισμούς του σκοπού που υπάρχουν στο τμήμα αυτό.

Μονάδες 6

Γ.3.β. «Εἰ τοίνυν ἡμῖν τέ ἐστι τοῦτο παρὰ Λακεδαιμονίων, τίνος ἕνεκα πολεμήσωμεν;».Τι δηλώνει αυτός ο υποθετικός λόγος;

Μονάδες 2

Να τον μετατρέψετε έτσι, ώστε να δηλώνει το προσδοκώμενο.

Μονάδες 2

 

 

2001

 

 

ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: ᾿Αριστοτέλους ᾿Ηθικά Νικομάχεια Β6, 4-10

ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: Ξενοφῶντος ῾Ελληνικά Α´ (γ´) 8-10

 

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Α. Από το κείμενο που σας δίνεται να μεταφράσετε στο τετράδιό σας το απόσπασμα: «Οὕτω δὴ πᾶς ἐπιστήμων...καὶ ἔλλειψις καὶ τὸ μέσον».

Μονάδες 10

 

Β. Να γράψετε στο τετράδιό σας τις απαντήσεις των παρακάτω ερωτήσεων:

1. «᾿Εν παντὶ δὴ συνεχεῖ...οὐ τὸ τοῦ πράγματος ἀλλὰ τὸ πρὸς ἡμᾶς»: Με ποια κριτήρια είναι δυνατός, κατά το χωρίο αυτό, ο καθορισμός του «μέσου» και ποια είναι τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της μεσότητας, ανάλογα με το κριτήριο καθορισμού της;

Μονάδες 15

 

2. Τέχνη-ἀρετή-φύσις: Ποιο κοινό χαρακτηριστικό γνώρισμα διακρίνει ο Αριστοτέλης στις τρεις αυτές έννοιες, σε ποια από τις τρεις δίνει το προβάδισμα και γιατί, κατά τη γνώμη σας, της δίνει το προβάδισμα αυτό;

Μονάδες 15

 

3. Ποια φιλοσοφική και συγγραφική δραστηριότητα ανέπτυξε ο Αριστοτέλης κατά την περίοδο στην οποία ανήκουν τα «Ηθικά Νικομάχεια»;

Μονάδες 10

 

4. Να σχηματίσετε ένα ομόρριζο ουσιαστικό (απλό ή σύνθετο) της αρχαίας ελληνικής για καθέναν από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους, χρησιμοποιώντας την παραγωγική κατάληξη που σας δίνεται: λαβεῖν:-μα, ἄγουσα:-ή, εἰώθασιν:-ος, ἔχουσιν:-σις, φθειρούσης:-ά.

Μονάδες 10

 

Γ. Αδίδακτο κείμενο: Ξενοφῶντος Ἑλληνικά Α´ (γ´) 8 - 10

 

1. Να μεταφράσετε στο τετράδιό σας το παρακάτω κείμενο.

 

Ἐκ τούτου δὲ Ἀλκιβιάδης μὲν ᾤχετο εἰς τὸν Ἑλλήσποντον καὶ εἰς Χερρόνησον χρήματαπράξων· οἱ δὲ λοιποὶ στρατηγοὶ συνεχώρησαν πρὸς Φαρνάβαζον ὑπὲρ Καλχηδόνος εἴκοσιτάλαντα δοῦναι Ἀθηναίοις Φαρνάβαζον καὶ ὡς βασιλέα πρέσβεις Ἀθηναίων ἀναγαγεῖν, καὶὅρκους ἔδοσαν καὶ ἔλαβον παρὰ Φαρναβάζου ὑποτελεῖν τὸν φόρον Καλχηδονίους Ἀθηναίοιςὅσονπερ εἰώθεσαν καὶ τὰ ὀφειλόμενα χρήματα ἀποδοῦναι, Ἀθηναίους δὲ μὴ πολεμεῖνΚαλχηδονίοις, ἕως ἂν οἱ παρὰ βασιλέως πρέσβεις ἔλθωσιν. Ἀλκιβιάδης δὲ τοῖς ὅρκοις οὐκ ἐτύγχανε παρών, ἀλλὰ περὶ Σηλυμβρίαν ἦν.

Μονάδες 20

2α) συνεχώρησαν, ἀποδοῦναι: Να κλίνετε την προστακτική των ρηματικών αυτών τύπων στο χρόνο και τη φωνή που βρίσκονται.

Μονάδες 5

2β) ἔλαβον: Να κλίνετε στον ενικό αριθμό το αρσενικό γένος της μετοχής του ενεργητικού παρακειμένου.

Μονάδες 5

 

3α) Να χαρακτηρίσετε συντακτικώς τις μετοχές: πράξων, παρών.

Μονάδες 5

 

3β) Να γράψετε την υπόθεση και την απόδοση του υποθετικού λόγου που λανθάνει στο κείμενο και να τον χαρακτηρίσετε.

Μονάδες 5

2002

 

 

ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: Πλάτωνος Πρωταγόρας 323 Α - Ε

ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: Δημοσθένους Κατὰ Μειδίου 169 - 170

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

 

Α.​Από το κείμενο που σας δίνεται να μεταφράσετε στο τετράδιό σας το απόσπασμα: «᾿Εν γὰρ ταῖς ἄλλαις ἀρεταῖς ... ταῦτα λέγω».

Μονάδες 10

 

Β.​Να γράψετε στο τετράδιό σας τις απαντήσεις των παρακάτω ερωτήσεων:

Β1.​«᾿Εν γὰρ ταῖς ἄλλαις ἀρεταῖς… ἢ μὴ εἶναι ἐν ἀνθρώποις»: Να εκθέσετε το επιχείρημα που χρησιμοποιεί στην παράγραφο αυτή ο Πρωταγόρας, για να αποδείξει το "διδακτόν" της αρετής, και να το αξιολογήσετε.

Μονάδες 10

 

Β2.​ «Ὅσα γὰρ ἡγοῦνται ἀλλήλους κακά...τὸ ἐναντίον τῆς πολιτικῆς ἀρετῆς»: Σύμφωνα με τον Πρωταγόρα, οι άνθρωποι έχουν ελαττώματα που προέρχονται από τη φύση ή τυχαίους παράγοντες. Έχουν όμως και ελαττώματα που οφείλονται στην έλλειψη αγωγής. Πώς αντιμετωπίζεται στην εποχή του σοφιστή καθεμιά από τις κατηγορίες αυτές των ανθρωπίνων ελαττωμάτων στο πλαίσιο της κοινωνικής συμβίωσης και γιατί;

Μονάδες 10

 

Β3.​«...ἐπὶ τούτοις που οἵ τε θυμοὶ γίγνονται καὶ αἱ κολάσεις»: Κατά τον Πρωταγόρα, οι τιμωρίες (κολάσεις) επιβάλλονται στους ανθρώπους, όταν δε διαθέτουν την πολιτική αρετή. Σε ποιους και για ποιο λόγο επιβάλλονται κυρώσεις από την πόλη, σύμφωνα με τα στοιχεία του μεταφρασμένου κειμένου που ακολουθεί; [Πλατ. Πρωταγόρας (326 D-E)].

Μονάδες 10

 

Β4.​Να προσδιορίσετε το περιεχόμενο και τη λειτουργία του μύθου ως μεθόδου ανάπτυξης απόψεων του Πρωταγόρα και του Πλάτωνα.

Μονάδες 10

 

Β5.​Να γράψετε δύο ομόρριζες λέξεις της νέας ελληνικής γλώσσας, απλές ή σύνθετες, για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:

​καταγελῶσιν, εἰδῶσιν, μετέχειν, προσποιούμενον, ἀποδεῖξαι.

Μονάδες 10

 

 

Γ. Αδίδακτο κείμενο: Δημοσθένους Κατὰ Μειδίου 169-170

 

Γ1. Να μεταφράσετε στο τετράδιό σας το παρακάτω κείμενο.

ἐγὼ γὰρ οἶδ᾿ ὅτι πολλοὶ πολλὰ κἀγάθ᾿ ὑμᾶς εἰσιν εἰργασμένοι, οὐ κατὰ τὰς Μειδίου λῃτουργίας, οἱ μὲν ναυμαχίας νενικηκότες, οἱ δὲ πόλεις εἰληφότες, οἱ δὲ πολλὰ καὶ καλὰ ὑπὲρ τῆς πόλεως στήσαντες τρόπαια· ἀλλ᾿ ὅμως οὐδενὶ πώποτε τούτων δεδώκατε τὴν δωρειὰν ταύτην οὐδ᾿ ἂν δοίητε, ἐξεῖναι τοὺς ἰδίους ἐχθροὺς ὑβρίζειν αὐτῶν ἑκάστῳ, ὁπότ᾿ ἂν βούληται καὶ ὃν ἂν δύνηται τρόπον. οὐδὲ γὰρ ῾Αρμοδίῳ καὶ ᾿Αριστογείτονι· τούτοις γὰρ δὴ μέγισται δέδονται δωρειαὶ παρ᾿ ὑμῶν καὶ ὑπὲρ μεγίστων. οὐδ᾿ ἂν ἠνέσχεσθε, εἰ προσέγραψέ τις ἐν τῇ στήλῃ «ἐξεῖναι δὲ καὶ ὑβρίζειν αὐτοῖς ὃν ἂν βούλωνται»·

______________________

δωρειά = δωρεά, προνόμιο.

Μονάδες 20

 

Γ2.α.​Να μεταφέρετε στο τετράδιό σας τους παρακάτω πίνακες, στα κενά των οποίων θα συμπληρώσετε τους τύπους που ζητούνται. (Το επίθετο να γραφεί στην πτώση, στο γένος και στον αριθμό που βρίσκεται ο τύπος που δίνεται).

​

		Επίρρημα
	Θετικός	Συγκριτικός	Υπερθετικός
Καλά

 

	Επίθετο
	Θετικός	Συγκριτικός
Μεγίστων

Μονάδες 5

 

Γ2.β.​Να γράψετε τους ζητουμένους τύπους για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:

οἶδ(α): το τρίτο ενικό πρόσωπο της υποτακτικής και προστακτικής του ίδιου χρόνου.

δεδώκατε: το ίδιο πρόσωπο της οριστικής του παρατατικού και του αορίστου της ίδιας φωνής.

δύνηται: το ίδιο πρόσωπο της ευκτικής στο χρόνο που βρίσκεται.

Μονάδες 5

 

Γ3.α.​«᾿Εγὼ γὰρ οἶδ᾿ ὅτι πολλοὶ πολλὰ κἀγάθ᾿ ὑμᾶς εἰσιν εἰργασμένοι»: Να γράψετε τη δευτερεύουσα πρόταση του χωρίου αυτού, να δηλώσετε το είδος της και να προσδιορίσετε το συντακτικό της ρόλο (Μονάδες 3).

Να μεταφέρετε τον πλάγιο λόγο σε ευθύ (Μονάδες 2).

Μονάδες 5

Γ3.β.​Να αναγνωρίσετε συντακτικά τις παρακάτω λέξεις ή φράσεις του κειμένου:​κατὰ τὰς λῃτουργίας, τῇ πόλει, οὐδενί, ὑβρίζειν, ὑπὲρ μεγίστων.

Μονάδες 5

2003

 

ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: Θουκυδίδη Περικλέους Επιτάφιος 41

ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: Ξενοφώντος Απομνημονεύματα Δ. ΙV. 16

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Α.​Από το κείμενο που σας δίνεται να μεταφράσετε στο τετράδιό σας το απόσπασμα:«μετὰ μεγάλων δὲ σημείων . . .ὑπὲρ αὐτῆς κάμνειν».

Μονάδες 10

Β.​Να γράψετε στο τετράδιό σας τις απαντήσεις των παρακάτω ερωτήσεων:

Β1.​Να περιγράψετε τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας του Αθηναίου με βάση τα στοιχεία του διδαγμένου κειμένου.

Μονάδες 10

Β2.​«Πανταχοῦ δὲ μνημεῖα κακῶν τε κἀγαθῶν ἀίδια ξυγκατοικήσαντες»: Γιατί ο Περικλής αναφέρεται εδώ όχι μόνο στις επιτυχίες αλλά και στις αποτυχίες της Αθήνας;

Μονάδες 10

Β3.​Να αναλύσετε τη βασική επιφύλαξη που διατυπώνει ο Περικλής –στο μεταφρασμένο κείμενο που ακολουθεί– [Θουκυδίδη, Περικλέους Επιτάφιος,(35)] σχετικά με τη δυνατότητα του λόγου να πείσει τους ακροατές και να εκθέσετε το επιχείρημα, με το οποίο παρακάμπτει την επιφύλαξη αυτή στο παρακάτω απόσπασμα:

«ὡς οὐ λόγων ἐν τῷ παρόντι κόμπος τάδε μᾶλλον ἢ ἔργων ἐστὶν ἀλήθεια, αὐτὴ ἡ δύναμις τῆς πόλεως, ἣν ἀπὸ τῶνδε τῶν τρόπων ἐκτησάμεθα, σημαίνει». (κεφ. 41)

Μονάδες 10

Β4.​Ποιοι παράγοντες συνέβαλαν στη διαμόρφωση της προσωπικότητας του Περικλή;

Μονάδες 10

Β5.​Να γράψετε δύο ομόρριζες λέξεις της νέας ελληνικής γλώσσας, απλές ή σύνθετες, για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:

​παίδευσιν, εὐτραπέλως, κατάμεμψιν, ἐσβατόν, λειπομένων.

Μονάδες 10

Γ. Αδίδακτο κείμενο: Ξενοφῶντος Ἀπομνημονεύματα Δ, IV, 16

Γ1. Να μεταφράσετε στο τετράδιό σας το παρακάτω κείμενο.

ἀλλὰ μὴν καὶ ὁμόνοιά γε μέγιστόν τε ἀγαθὸν δοκεῖ ταῖς πόλεσιν εἶναι καὶ πλειστάκις ἐν αὐταῖς αἵ τε γερουσίαι καὶ οἱ ἄριστοι ἄνδρες παρακελεύονται τοῖς πολίταις ὁμονοεῖν, καὶ πανταχοῦ ἐν τῇ ῾Ελλάδι νόμος κεῖται τοὺς πολίτας ὀμνύναι ὁμονοήσειν, καὶ πανταχοῦ ὀμνύουσι τὸν ὅρκον τοῦτον· οἶμαι δ᾿ ἐγὼ ταῦτα γίγνεσθαι οὐχ ὅπως τοὺς αὐτοὺς χοροὺς κρίνωσιν οἱ πολῖται, οὐδ᾿ ὅπως τοὺς αὐτοὺς αὐλητὰς ἐπαινῶσιν, οὐδ᾿ ὅπως τοὺς αὐτοὺς ποιητὰς αἱρῶνται, οὐδ᾿ ἵνα τοῖς αὐτοῖς ἥδωνται, ἀλλ᾿ ἵνα τοῖς νόμοις πείθωνται. τούτοις γὰρ τῶν πολιτῶν ἐμμενόντων, αἱ πόλεις ἰσχυρόταταί τε καὶ εὐδαιμονέσταται γίγνονται· ἄνευ δὲ ὁμονοίας οὔτ᾿ ἂν πόλις εὖ πολιτευθείη οὔτ᾿ οἶκος καλῶς οἰκηθείη.

Μονάδες 20

 

Γ2.α.​Να μεταφέρετε στο τετράδιό σας τους παρακάτω πίνακες, στα κενά των οποίων θα συμπληρώσετε τους τύπους που ζητούνται. (Η αντωνυμία να γραφεί στο γένος και στον αριθμό που βρίσκεται ο τύπος του κειμένου, που δίνεται).

 

	Επίρρημα
	Θετικός	Συγκριτικός
εὐδαιμονέσταται

 

 

	Αντωνυμία
	Γενική	Δοτική	Κλητική
τοῦτον

 

Μονάδες 5

Γ2.β.​Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:

​αἱρῶνται: το δεύτερο ενικό πρόσωπο της ευκτικής και της προστακτικής του αορίστου β΄ στη φωνή που βρίσκεται.

​πείθωνται: τον ίδιο τύπο στον παθητικό αόριστο.

​ἐμμενόντων: το δεύτερο ενικό πρόσωπο της οριστικής του μέλλοντα και του αορίστου στη φωνή που βρίσκεται.

Μονάδες 5

Γ3.α.​Να αναγνωρίσετε συντακτικά τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:

​ἀγαθόν, εἶναι, ταῦτα, τούτοις, τῶν πολιτῶν.

Μονάδες 5

Γ3.β.​«οἱ ἄριστοι ἄνδρες παρακελεύονται τοῖς πολίταις ὁμονοεῖν»:

​Να μεταφέρετε τον πλάγιο λόγο σε ευθύ (Μονάδες 2) και να δικαιολογήσετε την απάντησή σας (Μονάδες 3).

Μονάδες 5



 

ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: Πλάτωνος Πρωταγόρας 322Α-322D

ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: Δίων Χρυσόστομος, Λόγος VIII: Διογένης ἢ περὶ ἀρετῆς, 28

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Α.​Από το κείμενο που σας δίνεται να μεταφράσετε στο τετράδιό σας το απόσπασμα:«Ζεὺς οὖν δείσας ... ὡς νόσον πόλεως».

Μονάδες 10

 

Β.​Να γράψετε στο τετράδιό σας τις απαντήσεις των παρακάτω ερωτήσεων:

Β1.​«...ὁ ἄνθρωπος θείας μετέσχε μοίρας»: Τι θεωρήθηκε για τον άνθρωπο «θεία μοῖρα» και για ποιους λόγους;

Μονάδες 10

 

Β2.​«...τὸν μὴ δυνάμενον...κτείνειν»: Για ποια κατηγορία ανθρώπων και με ποιο σκεπτικό προτείνεται εδώ η θέσπιση της θανατικής ποινής;

Μονάδες 10

 

Β3.​Με βάση το πρωτότυπο και το μεταφρασμένο κείμενο που ακολουθεί, [ΠλάτωνοςΠρωταγόρας, (325D-325Ε)] να καταγράψετε τα παιδαγωγικά μέσα με τα οποία, κατά τον Πρωταγόρα, διδάσκεται η πολιτική αρετή και να εξηγήσετε γιατί η διδασκαλία της θεωρείται αναγκαία, παρόλο που η αρετή αυτή με εντολή του Δία μοιράστηκε από τον Ερμή σε όλους τους ανθρώπους.

Μονάδες 10

 

Β4.​Πώς αξιοποίησαν ο Πρωταγόρας και γενικά οι σοφιστές τη μέθοδο του σχολιασμού ποιητικών κειμένων για την αναζήτηση της αλήθειας και ποια ήταν η βασική αντίρρηση του Σωκράτη για τη μέθοδο αυτή;

Μονάδες 10

Β5.​Να γράψετε δύο ομόρριζες λέξεις της νέας ελληνικής γλώσσας, απλές ή σύνθετες,για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: ἐνόμισεν, ᾤκουν, διεφθείροντο, πέμπει,δοίη.

Μονάδες 10

 

Γ. Αδίδακτο κείμενο: Δίων Χρυσόστομος, Λόγος VIII: Διογένης ἢ περὶ ἀρετῆς, 28

Γ1. Να μεταφράσετε στο τετράδιό σας το παρακάτω κείμενο.

Περὶ δὲ τοῦ Πέλοπος ἔλεγον ὅτι καὶ τὸν ὦμον ἐλεφάντινον ἔχοι, ὥσπερ τι ὄφελος ἀνθρώπου χρυσῆν χεῖρα ἢ ἐλεφαντίνην ἔχοντος ἢ ὀφθαλμοὺς ἀδάμαντος ἢ σμαράγδου· τὴν δὲ ψυχὴν οὐκ ἐγίγνωσκον αὐτοῦ ὁποίαν τινὰ εἶχεν. τὸν δὲ Ἡρακλέα πονοῦντα μὲν καὶ ἀγωνιζόμενον ἠλέουν, καὶ ἔφασαν αὐτὸν ἀνθρώπων ἀθλιώτατον· καὶ διὰ τοῦτο ἄθλους ἐκάλουν τοὺς πόνους αὐτοῦ καὶ τὰ ἔργα, ὡς τὸν ἐπίπονον βίον ἄθλιον ὄντα· ἀποθανόντα δὲ πάντων μάλιστα τιμῶσι καὶ θεὸν νομίζουσι καί φασιν Ἥβῃ συνοικεῖν, καὶ τούτῳ πάντες εὔχονται, ὅπως αὐτοὶ μὴ ἔσονται ἄθλιοι, τῷ πλεῖστα  ἀθλήσαντι.

Μονάδες 20

Γ2.α.​Να μεταφέρετε στο τετράδιό σας τους παρακάτω πίνακες, στα κενά των οποίων θα συμπληρώσετε τους τύπους που ζητούνται. (Η αντωνυμία να γραφεί στον πληθυντικό αριθμό και στο ίδιο γένος).

 

	Θετικός	Συγκριτικός
μάλιστα

 

	Αντωνυμία
	Ονομαστική	Γενική	Δοτική
τινὰ

Μονάδες 5

 

Γ2.β.​Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:

​ἔλεγον: το δεύτερο ενικό πρόσωπο της προστακτικής του αορίστου β´ στη φωνή που βρίσκεται.

​ἀγωνιζόμενον: το τρίτο ενικό πρόσωπο της οριστικής του παθητικού αορίστου.

​ἐκάλουν: το δεύτερο πληθυντικό πρόσωπο της ευκτικής ενεστώτα της μέσης φωνής.

​νομίζουσι: το ίδιο πρόσωπο της υποτακτικής αορίστου της ίδιας φωνής.

​ἔσονται: το τρίτο ενικό πρόσωπο της οριστικής του ίδιου χρόνου.

Μονάδες 5

 

Γ3.α.​Να αναγνωρίσετε συντακτικά τις παρακάτω λέξεις ή φράσεις του κειμένου:​περὶ Πέλοπος, διὰ τοῦτο, ἄθλους, ὄντα, συνοικεῖν.

Μονάδες 5

Γ3.β.​«Περὶ δὲ τοῦ Πέλοπος ἔλεγον ὅτι καὶ τὸν ὦμον ἐλεφάντινον ἔχοι»: Ναδικαιολογήσετε τον τρόπο εκφοράς της δευτερεύουσας πρότασης του χωρίου αυτού(Μονάδες 2) και να μεταφέρετε τον πλάγιο λόγο σε ευθύ. (Μονάδες 3)

Μονάδες 5

2004

 

 

ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: Θουκυδίδη Περικλέους Επιτάφιος 42

ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: Ξενοφώντος Απομνημονεύματα Α, 6, 14

 

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Α.​Από το κείμενο που σας δίνεται να μεταφράσετε στο τετράδιό σας το απόσπασμα:«Δι' ὃ δὴ καὶ ἐμήκυνα . . . καταστροφή».

Μονάδες 10

 

Β.​Να γράψετε στο τετράδιό σας τις απαντήσεις των παρακάτω ερωτήσεων:

Β1. «καὶ εἴρηται αὐτῆς τὰ μέγιστα·»: Σε τι ακριβώς συνίσταται η απόκλιση του Επιταφίου λόγου του Περικλή από έναν τυπικό επιτάφιο της εποχής του;

Μονάδες 10

 

Β2. «Λόγοι-έργα»: Να σχολιάσετε τη σχέση «λόγων-έργων», την οποία διατυπώνει στο κείμενο ο Περικλής.

Μονάδες 10

 

Β3. «Πλοῦτος-πενία». Πώς συλλαμβάνει ο Περικλής τη σχέση ανθρώπων και πλούτου, στην περίπτωση των πεσόντων, στο απόσπασμα «τῶνδε δὲ... ἐποιήσατο», και µε ποια στοιχεία τη συμπληρώνει στο από μετάφραση απόσπασμα του κεφαλαίου 43 [«Εσείς λοιπόν να έχετε …της κοινής ελπίδας».] (που παρατίθεται παρακάτω), για την περίπτωση των ζωντανών;

Μονάδες 10

 

Β4. Ποιες οι διαφορές ανάμεσα στον Επιτάφιο του Περικλή και στις υπόλοιπες δημηγορίες του Θουκυδίδη;

Μονάδες 10

 

Β5. Να γράψετε στο τετράδιό σας ποιες από τις λέξεις του πρωτοτύπου κειμένου είναι ετυμολογικά συγγενείς µε τις παρακάτω λέξεις: αδίδακτος, ρήτορας, ευκοσμία, εμπρόθετος, φασματικός, ατελεύτητος, λεξιπενία, φυγόδικος, λήμμα, νόμισμα.

Μονάδες 10

Γ. Αδίδακτο κείμενο: Ξενοφώντος Απομνημονεύματα Α, 6, 14

Γ1. Να μεταφράσετε στο τετράδιό σας το παρακάτω κείμενο.

(14) ἐγὼ δ᾿ οὖν καὶ αὐτός, ὦ ᾿Αντιφῶν, ὥσπερ ἄλλος τις ἢ ἵππῳ ἀγαθῷ ἢ κυνὶ ἢ ὄρνιθι ἥδεται, οὕτω καὶ ἔτι μᾶλλον ἥδομαι φίλοις ἀγαθοῖς, καὶ ἐάν τι ἔχω ἀγαθόν, διδάσκω, καὶ ἄλλοις συνίστημι παρ᾿ ὧν ἂν ἡγῶμαι ὠφελήσεσθαί τι αὐτοὺς εἰς ἀρετήν· καὶ τοὺς θησαυροὺς τῶν πάλαι σοφῶν ἀνδρῶν, οὓς ἐκεῖνοι κατέλιπον ἐν βιβλίοις γράψαντες, ἀνελίττων κοινῇ σὺν τοῖς φίλοις διέρχομαι, καὶ ἄν τι ὁρῶμεν ἀγαθὸν, ἐκλεγόμεθα· καὶ μέγα νομίζομεν κέρδος, ἐὰν ἀλλήλοις φίλοι γιγνώμεθα. ἐμοὶ μὲν δὴ ταῦτα ἀκούοντι ἐδόκει αὐτός τε μακάριος εἶναι καὶ τοὺς ἀκούοντας ἐπὶ καλοκἀγαθίαν ἄγειν.

___________________

ἀνελίττων= ξετυλίγοντας (το βιβλίο που είχε τη μορφή κυλίνδρου).

Μονάδες 20

 

Γ2.α. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:

ὁρῶμεν: το ίδιο πρόσωπο στην ίδια έγκλιση και φωνή του αορίστου β΄

γιγνώμεθα: το δεύτερο ενικό πρόσωπο προστακτικής αορίστου β΄

ὠφελήσεσθαι: το απαρέμφατο παρακειμένου ενεργητικής φωνής

συνίστημι: το δεύτερο ενικό πρόσωπο οριστικής αορίστου της ίδιας φωνής και τη γενική ενικού αρσενικού γένους της μετοχής ενεστώτα της ίδιας φωνής.

Μονάδες 5

 

Γ2.β. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου :

ὄρνιθι: την αιτιατική ενικού

τι: τη δοτική πληθυντικού του ίδιου γένους

σοφῶν: την αιτιατική πληθυντικού θηλυκού γένους

μέγα: τα παραθετικά επιθέτου στο γένος, τον αριθμό και την πτώση που βρίσκεται

ταῦτα: τη γενική πληθυντικού θηλυκού γένους.

Μονάδες 5

 

Γ3.α. «καὶ ἄν τι ὁρῶμεν ἀγαθὸν ἐκλεγόμεθα». Να αναγνωρίσετε τον υποθετικό λόγο και να τον μετατρέψετε σε υποθετικό λόγο του µη πραγματικού.

Μονάδες 4

 

Γ3.β. Να αναγνωρίσετε συντακτικά τα παρακάτω: φίλοις, εἰς ἀρετήν, ἀλλήλοις, φίλοι,ἀκούοντι, εἶναι.

Μονάδες 6



ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: Θουκυδίδη Περικλέους Επιτάφιος 36

ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: Λουκιανού Περί τοῦ ἐνυπνίου 10

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Α. Από το κείμενο που σας δίνεται να μεταφράσετε στο τετράδιό σας το απόσπασμα: «ὧν ἐγὼ τὰ μὲν κατὰ πολέμους ἔργα… ἐπακοῦσαι αὐτῶν».

Μονάδες 10

 

Β. Να γράψετε στο τετράδιό σας τις απαντήσεις των παρακάτω ερωτήσεων:

Β1. Με ποιο επιχείρημα στο παραπάνω απόσπασμα διαφοροποιείται ο λόγος του Περικλή από τους άλλους Επιταφίους και σε ποιες διαπιστώσεις καταλήγετε για τις ηγετικές του ικανότητες ;

Μονάδες 10

 

Β2. Αφού εντοπίσετε τις σχετικές φράσεις του κειμένου µε τις οποίες ο Περικλής δηλώνει τις τρεις γενιές, να σχολιάσετε την αξιολογική διαβάθμιση των γενεών αυτών από το ρήτορα.

Μονάδες 10

 

Β3. Με βάση το χωρίο του κεφ. 36: «ἀπὸ δὲ οἵας τε ἐπιτηδεύσεως…μεγάλα ἐγένετο» να τεκμηριώσετε µε επιχειρήματα ότι το ήθος των πολεμιστών, όπως αυτό προβάλλεται στο μεταφρασμένο απόσπασμα του κεφ. 43 [«Κι όταν αντιληφτείτε το μεγαλείο της … την πιο ωραία συνεισφορά…»] (που παρατίθεται παρακάτω), είναι αποτέλεσμα των παραγόντων που συνέβαλαν στο αθηναϊκό μεγαλείο.

Μονάδες 10

 

Β4. Τι γνωρίζετε για το έργο του Περικλή;

Μονάδες 10

 

Β5. Να γράψετε δύο ομόρριζες λέξεις της νέας ελληνικής γλώσσας, απλές ή σύνθετες, για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: ἐδέξαντο, πόλιν, ἔργα, τρόπων, ἐπακοῦσαι.

Μονάδες 10

Γ. Αδίδακτο κείμενο: Λουκιανού Περί τοῦ ἐνυπνίου 10

Γ1. Να μεταφράσετε στο τετράδιό σας το παρακάτω κείμενο.

῍Ην δ᾿ ἐμοὶ πείθῃ, πρῶτον μέν σοι πολλὰ ἐπιδείξω παλαιῶν ἀνδρῶν ἔργα καὶ πράξεις θαυμαστὰς καὶ λόγους αὐτῶν ἀπαγγέλουσα, καὶ πάντων ὡς εἰπεῖν ἔμπειρον ἀποφαίνουσα, καὶ τὴν ψυχήν, ὅπερ σοι κυριώτατόν ἐστι, κατακοσμήσω πολλοῖς καὶ ἀγαθοῖς κοσμήμασι σωφροσύνῃ, δικαιοσύνῃ, εὐσεβείᾳ, πρᾳότητι, ἐπιεικείᾳ, συνέσει, καρτερίᾳ, τῷ τῶν καλῶν ἔρωτι, τῇ πρὸς τὰ σεμνότατα ὁρμῇ· ταῦτα γάρ ἐστιν ὁ τῆς ψυχῆς ἀκήρατος ὡς ἀληθῶς κόσμος. λήσει δέ σε οὔτε παλαιὸν οὐδὲν οὔτε νῦν γενέσθαι δέον, ἀλλὰ καὶ τὰ μέλλοντα προόψει μετ᾿ ἐμοῦ, καὶ ὅλως ἅπαντα ὁπόσα ἐστί, τά τε θεῖα τά τ᾿ ἀνθρώπινα, οὐκ εἰς μακράν σε διδάξομαι.

___________________________

ἀκήρατος = αμιγής, αμόλυντος, καθαρός.

Μονάδες 20

 

Γ2.α. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:

πείθῃ: το ίδιο πρόσωπο στην ίδια έγκλιση και φωνή του αορίστου β΄.

ἀπαγγέλουσα: το τρίτο πληθυντικό πρόσωπο ευκτικής µέλλοντα της ίδιας φωνής.

λήσει: το ίδιο πρόσωπο στην προστακτική του ενεργητικού αορίστου β΄.

προόψει: το απαρέµφατο στον ενεστώτα της ενεργητικής φωνής.

ἐστί: το δεύτερο ενικό πρόσωπο οριστικής παρατατικού.

Μονάδες 5

 

Γ2.β. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:

πράξεις: τη γενική ενικού.

πραότητι: την ονομαστική ενικού.

ἀκήρατος: την αιτιατική ενικού του θηλυκού γένους.

ἀληθῶς: το συγκριτικό βαθμό του ίδιου τύπου.

οὐδὲν: τη δοτική ενικού του θηλυκού γένους.

Μονάδες 5

 

Γ3.α. «῍Ην δ᾿ ἐμοὶ πείθῃ, […] ἐπιδείξω καὶ […] κατακοσμήσω». Να μετατρέψετε τον υποθετικό λόγο έτσι, ώστε να δηλώνει την απλή σκέψη του λέγοντος και την αόριστη επανάληψη στο παρόν και στο μέλλον.

Μονάδες 4

 

Γ3.β. Να αναγνωρίσετε συντακτικά τα παρακάτω: ἀνδρῶν, ἔμπειρον, σου, συνέσει, ταῦτα, τά μέλλοντα.

Μονάδες 6

2005

 

ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: Θουκυδίδη Περικλέους Επιτάφιος 41

ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: Λυκούργου Κατά Λεωκράτους 20, 83-84

 

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Α. Από το κείμενο που σας δίνεται, να μεταφράσετε στο τετράδιό σας το απόσπασμα:«διαφερόντως γὰρ … ἀρετὴν ἀποδώσων».

Μονάδες 10

 

Β. Να γράψετε στο τετράδιό σας τις απαντήσεις των παρακάτω ερωτήσεων:

Β1. Ο «πρακτικός άνθρωπος» στην αρχαιότητα, όπως και σήμερα, συνήθως υπερτιμούσε τη δράση σε σχέση με τον λόγον («τα λόγια», «τη λογική ανάλυση», «τη γνώση»). Με σύντομη ανάλυση των δεδομένων του κειμένου «Φιλοκαλοῦμέν τε… ἔργῳ ἐλθεῖν», να εξηγήσετε με ποιο τρόπο συνειδητά διορθώνει ο Περικλής την εκτίμηση αυτή, τόσο στην ιδιωτική σφαίρα, όσο και στη σφαίρα της πολιτικής.

Μονάδες 15

 

Β2. «διαφερόντως γὰρ … δὴ τῶν κινδύνων»: Με βάση τα δεδομένα του ανωτέρω τμήματος του κειμένου, να δείξετε με συντομία πώς ο ρήτορας, σε αντίθεση με την κοινή άποψη των άλλων Ελλήνων, ορίζει την έννοια της ανδρείας.

Μονάδες 15

 

Β3. Ποια είναι η βασική απόκλιση του Επιταφίου του Περικλή από τη συνηθισμένη δομή των επιτάφιων λόγων;

Μονάδες 10

 

Β4. Να γράψετε στο τετράδιό σας δύο ομόρριζες λέξεις της αρχαίας ή νέας ελληνικής, απλές ή σύνθετες, για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: διαφεύγειν, μετέχοντα, διαφερόντως, χάριν, εὐνοίας.

Μονάδες 10

 

Γ. Αδίδακτο κείμενο: Λυκούργου Κατά Λεωκράτους 20, 83-84

Γ1. Να μεταφράσετε στο τετράδιό σας το παρακάτω κείμενο.

τοῦτο γὰρ ἔχει μέγιστον ἡ πόλις ὑμῶν ἀγαθόν, ὅτι τῶν καλῶν ἔργων παράδειγμα τοῖς Ἕλλησι γέγονεν· ὅσον γὰρ τῷ χρόνῳ πασῶν ἐστιν ἀρχαιοτάτη, τοσοῦτον οἱ πρόγονοι ἡμῶν τῶν ἄλλων ἀνθρώπων ἀρετῇ διενηνόχασιν. ἐπὶ Κόδρου γὰρ βασιλεύοντος Πελοποννησίοις γενομένης ἀφορίας κατὰ τὴν χώραν αὐτῶν ἔδοξε στρατεύειν ἐπὶ τὴν πόλιν ἡμῶν, καὶ ἡμῶν τοὺς προγόνους ἐξαναστήσαντας κατανείμασθαι τὴν χώραν. καὶ πρῶτον μὲν εἰς Δελφοὺς ἀποστείλαντες τὸν θεὸν ἐπηρώτων εἰ λήψονται τὰς Ἀθήνας. ἀνελόντος δ' αὐτοῖς τοῦ θεοῦ, ὅτι τὴν πόλιν αἰρήσουσιν ἐὰν μὴ τὸν βασιλέα τὸν Ἀθηναίων {Κόδρον} ἀποκτείνωσιν, ἐστράτευον ἐπὶ τὰς Ἀθήνας.

Μονάδες 20

Γ2.α. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:

διενηνόχασιν: το τρίτο ενικό πρόσωπο οριστικής μέλλοντα της ίδιας φωνής.

ἀποστείλαντες: το τρίτο πληθυντικό πρόσωπο οριστικής μέλλοντα της ίδιας φωνής.

ἐπηρώτων: το τρίτο ενικό πρόσωπο ευκτικής ενεστώτα της ίδιας φωνής.

λήψονται: το δεύτερο ενικό πρόσωπο οριστικής παρακειμένου της ίδιας φωνής.

ἀνελόντος: το δεύτερο ενικό πρόσωπο προστακτικής αορίστου β΄ της ίδιας φωνής.

Μονάδες 5

 

Γ2.β. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:

τοῦτο: την ονομαστική πληθυντικού του αρσενικού γένους.

μέγιστον: τη δοτική πληθυντικού του αρσενικού γένους στο συγκριτικό βαθμό.

πασῶν: τη δοτική ενικού του αρσενικού γένους.

γενομένης: την ονομαστική πληθυντικού του θηλυκού γένους.

τὸν βασιλέα: την κλητική του ενικού αριθμού.

Μονάδες 5

 

Γ3.α. Να προσδιορίσετε τη συντακτική θέση των παρακάτω λέξεων: τῶν καλῶν, παράδειγμα, ἀρετῇ, ἐπὶ τὴν πόλιν, πρῶτον, αὐτοῖς.

Μονάδες 6

 

Γ3.β. Να βρεθεί ο υποθετικός λόγος του κειμένου·· να αναγνωρισθεί το είδος του και να μετατραπεί σε υποθετικό λόγο που να δηλώνει την αόριστη επανάληψη στο παρόν και στο μέλλον.

Μονάδες 4



ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: Θουκυδίδη Περικλέους Επιτάφιος 37

ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: Ἀντιφῶντος Περὶ τοῦ χορευτοῦ 25

 

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Α. Από το κείμενο που σας δίνεται να μεταφράσετε στο τετράδιό σας το απόσπασμα:«ἐλευθέρως δὲ… αἰσχύνην ὁμολογουμένην φέρουσιν».

Μονάδες 10

 

Β. Να γράψετε στο τετράδιό σας τις απαντήσεις των παρακάτω ερωτήσεων:

Β1. «μέτεστι δὲ…ἀχθηδόνας προστιθέμενοι»: να αναλύσετε τα στοιχεία του αποσπάσματος που αναφέρονται στις βασικές αρχές της αθηναϊκής δημοκρατίας, οι οποίες, σύμφωνα με τον ρήτορα, καθορίζουν τη δημόσια ζωή των Αθηναίων πολιτών.

Μονάδες 10

 

Β2. «ἀνεπαχθῶς δὲ…φέρουσιν»: Με βάση τα στοιχεία του αποσπάσματος να σχολιάσετε τη σχέση του Αθηναίου  πολίτη με τους γραπτούς και άγραφους νόμους.

Μονάδες 10

 

Β3. Να συσχετίσετε το περιεχόμενο της έννοιας της αρετής των γυναικών, όπως προσδιορίζεται από τον ρήτορα στο μεταφρασμένο κείμενο που ακολουθεί [ΘουκυδίδηΠερικλέους Επιτάφιος (45) «Κι αν είμαι υποχρεωμένος … ανάμεσα στους άντρες».] με το περιεχόμενο το οποίο έχει η έννοια της αρετής του Αθηναίου πολίτη στο διδαγμένο κείμενο.

Μονάδες 10

 

Β4. Ποιο ήταν το σημαντικότερο σε έκταση μέρος των αττικών επιταφίων και για ποιους λόγους;

Μονάδες 10

 

Β5. Να γράψετε στο τετράδιό σας δύο ομόρριζες λέξεις της αρχαίας ή νέας ελληνικής, απλές ή σύνθετες, για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: κέκληται, δρᾶσαι, κοινόν, πολιτεύομεν, ὀργῆς.

Μονάδες 10

Γ. Αδίδακτο κείμενο: Ἀντιφῶντος Περὶ τοῦ χορευτοῦ 25

Γ1. Να μεταφράσετε στο τετράδιό σας το παρακάτω κείμενο.

Ἐπίστασθε δὲ, ὦ ἄνδρες, ὅτι αἱ ἀνάγκαι αὗται ἰσχυρόταται καὶ μέγισταί εἰσι τῶν ἐν ἀνθρώποις, καὶ ἔλεγχοι ἐκ τούτων σαφέστατοι καὶ πιστότατοι περὶ τοῦ δικαίου, ὅπου εἶεν μὲν ἐλεύθεροι πολλοὶ οἱ συνειδότες, εἶεν δὲ δοῦλοι, καὶ ἐξείη μὲν τοὺς ἐλευθέρους ὅρκοις καὶ πίστεσιν ἀναγκάζειν, ἃ τοῖς ἐλευθέροις μέγιστα καὶ περὶ πλείστου ἐστίν, ἐξείη δὲ τοὺς δούλους ἑτέραις ἀνάγκαις, ὑφ' ὧν καὶ ἣν μέλλωσιν ἀποθανεῖσθαι κατειπόντες, ὅμως ἀναγκάζονται τἀληθῆ λέγειν· ἡ γὰρ παροῦσα ἀνάγκη ἑκάστῳ ἰσχυροτέρα ἐστὶ τῆς μελλούσης ἔσεσθαι.

Μονάδες 20

Γ2.α. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:

Ἐπίστασθε: το δεύτερο ενικό πρόσωπο της ευκτικής ενεστώτα.

συνειδότες: το απαρέμφατο ενεστώτα.

ἐξείη: το τρίτο ενικό πρόσωπο οριστικής μέλλοντα.

ἀποθανεῖσθαι: το δεύτερο πληθυντικό πρόσωπο οριστικής αορίστου β΄.

κατειπόντες: το δεύτερο ενικό πρόσωπο προστακτικής αορίστου β΄ της ενεργητικής φωνής.

Μονάδες 5

 

Γ2.β. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:

πολλοί: τη γενική πληθυντικού του αρσενικού γένους στο συγκριτικό βαθμό.

πίστεσιν: τη δοτική του ενικού αριθμού.

ἃ: τη δοτική πληθυντικού του θηλυκού γένους.

σαφέστατοι: τη γενική ενικού του αρσενικού γένους στο θετικό βαθμό.

παροῦσα: την ονομαστική πληθυντικού του ουδετέρου γένους.

Μονάδες 5

 

Γ3.α. Να προσδιορίσετε τη συντακτική θέση των παρακάτω λέξεων: περὶ τοῦ δικαίου, ὅρκοις, ἀναγκάζειν, μέγιστα, τἀληθῆ, τῆς μελλούσης.

Μονάδες 6

 

Γ3.β. εἰσι, μέλλωσιν: να γράψετε τις προτάσεις στις οποίες ανήκουν τα παραπάνω ρήματα και να τις αναγνωρίσετε ως προς το είδος τους.

Μονάδες 4

2006

 

ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: Αριστοτέλους Πολιτικά Θ 2, 1-4

ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: Ξενοφώντος Συμπόσιον 2. 10

 

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Α. Από το κείμενο που σας δίνεται, να μεταφράσετε στο τετράδιό σας το απόσπασμα: «ὅτι μὲν οὖν νομοθετητέον … τὴν ἄσκησιν αὐτῆς».

Μονάδες 10

 

Β. Να γράψετε στο τετράδιό σας τις απαντήσεις των παρακάτω ερωτήσεων:

Β1. «τίς δ' ἔσται … ἄσκησιν αὐτῆς». Ποια ερωτήματα θέτει ο Αριστοτέλης ως προς τους στόχους της παιδείας, και πώς ανταποκρίνεται σε αυτά η «ἐμποδών παιδεία» σύμφωνα με τα δεδομένα του κειμένου;

Μονάδες 10

 

Β2. Ποια παιδεία θεωρείται κατά τον Αριστοτέλη αντάξια του ελεύθερου πολίτη, σύμφωνα με τα δεδομένα του κειμένου;

Μονάδες 10

 

Β3. «ὅτι μὲν οὖν νομοθετητέον … τὴν ἄσκησιν αὐτῆς». Με βάση το απόσπασμα του πρωτότυπου κειμένου και το μεταφρασμένο κείμενο που ακολουθεί [Αριστοτέλους ΠολιτικάΑ2, 16 «Ο άνθρωπος, από την άλλη … στην πολιτική κοινωνία».] να εξηγήσετε γιατί ο Αριστοτέλης θεωρεί επιτακτική την ανάγκη να ρυθμίσει ο νομοθέτης τα της παιδείας της πόλεως.

Μονάδες 10

 

Β4. Ο Αριστοτέλης στο Λύκειο: Ποιες οι συνθήκες υπό τις οποίες εργάστηκε εκεί και ποιο το έργο που παρήγαγε την περίοδο αυτή;

Μονάδες 10

Β5. Να γράψετε δυο ομόρριζες λέξεις της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας, απλές ή σύνθετες, για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: λανθάνειν, μανθάνειν, εἴληφε, διαφέρονται, νομίζειν.

Μονάδες 10

Γ. Αδίδακτο κείμενο: Ξενοφώντος Συμπόσιον 2. 10

Γ1. Να μεταφράσετε στο τετράδιό σας το παρακάτω κείμενο.

Καὶ ὁ ᾿Αντισθένης, Πῶς οὖν, ἔφη, ὦ Σώκρατες, οὕτω γιγνώσκων οὐ καὶ σὺ παιδεύεις Ξανθίππην, ἀλλὰ χρῇ γυναικὶ τῶν οὐσῶν, οἶμαι δὲ καὶ τῶν γεγενημένων καὶ τῶν ἐσομένων χαλεπωτάτῃ; ὅτι, ἔφη, ὁρῶ καὶ τοὺς ἱππικοὺς βουλομένους γενέσθαι οὐ τοὺς εὐπειθεστάτους ἀλλὰ τοὺς θυμοειδεῖς ἵππους κτωμένους. Νομίζουσι γάρ, ἂν τοὺς τοιούτους δύνωνται κατέχειν, ῥᾳδίως τοῖς γε ἄλλοις ἵπποις χρήσεσθαι. Κἀγὼ δὴ βουλόμενος ἀνθρώποις χρῆσθαι καὶ ὁμιλεῖν ταύτην κέκτημαι, εὖ εἰδὼς ὅτι εἰ ταύτην ὑποίσω, ῥᾳδίως τοῖς γε ἄλλοις ἅπασιν ἀνθρώποις συνέσομαι.

________________

ἱππικὸς = ικανός ιππέας

Μονάδες 20

 

Γ2.α. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:

ἔφη: το δεύτερο ενικό πρόσωπο προστακτικής ενεστώτα.

γιγνώσκων: το δεύτερο πληθυντικό πρόσωπο οριστικής παρακειμένου στην ίδια φωνή.

ὁρῶ: το δεύτερο ενικό πρόσωπο παρατατικού στην ίδια φωνή.

νομίζουσι: το τρίτο πληθυντικό πρόσωπο οριστικής μέλλοντα στην ίδια φωνή.

κατέχειν: το τρίτο ενικό πρόσωπο υποτακτικής αορίστου β΄ στην ίδια φωνή.

Μονάδες 5

 

Γ2.β. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:

σὺ: τη δοτική πληθυντικού αριθμού του ίδιου προσώπου.

γυναικὶ: την κλητική ενικού αριθμού.

θυμοειδεῖς: την ονομαστική ενικού αριθμού του ουδετέρου γένους.

ἵππους: τη δοτική ενικού αριθμού.

ἅπασιν: τη γενική ενικού αριθμού του θηλυκού γένους.

Μονάδες 5

 

Γ3.α. Να προσδιορίσετε τη συντακτική θέση των παρακάτω λέξεων: γυναικί, τῶν οὐσῶν, κτωμένους, χρῆσθαι, εὖ, ἅπασιν.

Μονάδες 6

 

Γ3.β. «ὅτι, ἔφη, ὁρῶ ... συνέσομαι»: Να βρεθούν οι υποθετικοί λόγοι του αποσπάσματος και να αναγνωριστεί το είδος τους.

Μονάδες 4



 

ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: ᾿Αριστοτέλους ᾿Ηθικά Νικομάχεια Β3, 1- 2. Β6, 1- 4

ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: Ξενοφῶντος Ἀπομνημονεύματα Β ΙΙ 6-7

 

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Α. Από το κείμενο που σας δίνεται να μεταφράσετε στο τετράδιό σας το απόσπασμα: «περὶ ἡδονὰς γὰρ ... τοὺς πολεμίους».

Μονάδες 10

 

Β. Να γράψετε στο τετράδιό σας τις απαντήσεις των παρακάτω ερωτήσεων:

Β1. «περὶ ἡδονὰς γὰρ καὶ λύπας ἐστὶν»: Ποια θεωρείται, κατά τον Αριστοτέλη, «ορθή παιδεία», σύμφωνα με τα δεδομένα του αποσπάσματος;

Μονάδες 15

 

Β2. «ῥητέον … ἀποδώσει»: Με βάση το απόσπασμα να προσδιορίσετε τα κύρια στοιχεία της έννοιας «αρετή».

Μονάδες 15

 

Β3. Ποιος είναι ο ορισμός της ευδαιμονίας κατά τον Αριστοτέλη και πώς μπορούν να την εξασφαλίσουν οι άνθρωποι;

Μονάδες 10

 

Β4. Να γράψετε δύο ομόρριζες λέξεις της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας, απλές ή σύνθετες, για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: ἀχθόμενος, ἀπεχόμεθα,χαίρειν, ἀποδίδωσιν, θεωρήσωμεν.

Μονάδες 10

 

Γ. Αδίδακτο κείμενο: Ξενοφῶντος Ἀπομνημονεύματα Β ΙΙ 6-7

 

Γ1. Να μεταφράσετε στο τετράδιό σας το παρακάτω κείμενο.

Καὶ οὐκ ἀρκεῖ θρέψαι μόνον, ἀλλὰ καί, ἐπειδὰν δόξωσιν ἱκανοὶ εἶναι οἱ παῖδες μανθάνειν τι, ἃ μὲν ἂν αὐτοὶ ἔχωσιν οἱ γονεῖς ἀγαθὰ πρὸς τὸν βίον, διδάσκουσιν, ἃ δ' ἂν οἴωνται ἄλλον ἱκανώτερον εἶναι διδάξαι, πέμπουσι πρὸς τοῦτον δαπανῶντες, καὶ ἐπιμελοῦνται πάντα ποιοῦντες ὅπως οἱ παῖδες αὐτοῖς γένωνται ὡς δυνατὸν βέλτιστοι. πρὸς ταῦτα ὁ νεανίσκος εἶπεν. ἀλλά τοι εἰ καὶ πάντα ταῦτα πεποίηκε καὶ ἄλλα τούτων πολλαπλάσια, οὐδεὶς ἂν δύναιτο αὐτὸς ἀνασχέσθαι τὴν χαλεπότητα. καὶ ο Σωκράτης, Πότερα δέ, ἔφη, οἴει θηρίου ἀγριότητα δυσφορωτέραν εἶναι ἢ μητρός;

Μονάδες 20

 

Γ2.α. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:

θρέψαι: το απαρέμφατο παρακειμένου της ενεργητικής φωνής.

μανθάνειν: το τρίτο πληθυντικό πρόσωπο προστακτικής αορίστου β΄ της ίδιας φωνής.

δαπανῶντες: το δεύτερο πληθυντικό πρόσωπο ευκτικής ενεστώτα της ίδιας φωνής.

δύναιτο: το τρίτο ενικό πρόσωπο υποτακτικής στον ίδιο χρόνο.

ἀνασχέσθα: το δεύτερο ενικό πρόσωπο παρατατικού της ίδιας φωνής.

Μονάδες 5

 

Γ2.β. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου :

παῖδες: την κλητική ενικού αριθμού.

γονεῖς: τη δοτική πληθυντικού αριθμού.

βέλτιστο ι: τη γενική ενικού στο συγκριτικό βαθμό.

οὐδεὶς: την αιτιατική πληθυντικού αριθμού.

μητρός: τη γενική πληθυντικού αριθμού.

Μονάδες 5

 

Γ3.α. Να προσδιορίσετε τη συντακτική θέση των παρακάτω λέξεων: θρέψαι, διδάξαι, δαπανῶντες, βέλτιστοι, τούτων, θηρίου.

Μονάδες 6

 

Γ3.β. ἐπειδὰν… διδάσκουσιν: να γράψετε την υπόθεση και την απόδοση των υποθετικών λόγων που λανθάνουν στο απόσπασμα και να τους χαρακτηρίσετε ως προς το είδος τους.

Μονάδες 4

2007

 

 

ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: Πλάτωνος Πολιτεία 615 C – 616 A

ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: Πλάτων, Ἀλκιβιάδης Α΄ 133 Β−C

 

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Α. Από το κείμενο που σας δίνεται να μεταφράσετε στο τετράδιό σας το απόσπασμα:«ἐπειδὴ ἐγγύς … ἄγοιντο».

Μονάδες 10

 

Β. Να γράψετε στο τετράδιό σας τις απαντήσεις των παρακάτω ερωτήσεων:

Β1. Με βάση συγκεκριμένα δεδομένα του χωρίου αυτού, να δείξετε ότι κατά τον Πλάτωνα οι ποινές στον Κάτω Κόσμο για τα εξαιρετικώς βαριά εγκλήματα είναι μεγάλης διάρκειας, κάποτε ίσως και αιώνιες.

Μονάδες 15

 

Β2. Από ποια συγκεκριμένη διατύπωση του χωρίου αυτού προκύπτει ότι ο Πλάτων ανακαλύπτει τους μεγάλους αμαρτωλούς κυρίως στις τάξεις των «τυράννων»; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.

Μονάδες 15

 

Β3. Ποιες οι θεμελιώδεις αρετές της ιδεώδους πολιτείας κατά τον Πλάτωνα και πώς συσχετίζονται με τη διάρθρωση των κοινωνικών τάξεων της πολιτείας του;

Μονάδες 10

 

Β4. Να γράψετε δύο ομόρριζες λέξεις της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας, απλές ή σύνθετες, για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: ἔτος, κατείδομεν, πλείστους,ἐδέχετο, ἐμπεσούμενοι.

Μονάδες 10

 

Γ. Αδίδακτο κείμενο: Πλάτων, Ἀλκιβιάδης Α΄ 133 Β−C

Γ1. Να μεταφράσετε στο τετράδιό σας το κείμενο.

 

ΣΩΚΡ. Ὀφθαλμὸς ἄρ’ εἰ μέλλει ἰδεῖν αὑτόν, εἰς ὀφθαλμὸν αὐτῷ βλεπτέον, καὶ τοῦ ὄμματος εἰς ἐκεῖνον τὸν τόπον ἐν ᾧ τυγχάνει ἡ ὀφθαλμοῦ ἀρετὴ ἐγγιγνομένη· ἔστι δὲ τοῦτό που ὄψις;− ΑΛΚ. Οὕτως. ΣΩΚΡ. Ἆρ’ οὖν, ὦ φίλε Ἀλκιβιάδη, καὶ ψυχὴ εἰ μέλλει γνώσεσθαι αὑτήν, εἰς ψυχὴν αὐτῇ βλεπτέον, καὶ μάλιστ’ εἰς τοῦτον αὐτῆς τὸν τόπον ἐν ᾧ ἐγγίγνεται ἡ ψυχῆςἀρετή, σοφία, καὶ εἰς ἄλλο ᾧ τοῦτο τυγχάνει ὅμοιον ὄν; − ΑΛΚ. Ἔμοιγε δοκεῖ, ὦ Σώκρατες.ΣΩΚΡ. Ἔχομεν οὖν εἰπεῖν ὅτι ἐστὶ τῆς ψυχῆς θειότερον ἢ τοῦτο, περὶ ὃ τὸ εἰδέναι τε καὶφρονεῖν ἐστιν; − ΑΛΚ. Οὐκ ἔχομεν. ΣΩΚΡ. Τῷ θεῷ ἄρα τοῦτ’ ἔοικεν αὐτῆς, καί τις εἰς τοῦτο βλέπων καὶ πᾶν τὸ θεῖον γνούς, θεόν τε καὶ φρόνησιν, οὕτω καὶ ἑαυτὸν ἂν γνοίη μάλιστα.

Μονάδες 20

Γ2.α. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:

ἰδεῖν: το δεύτερο ενικό πρόσωπο προστακτικής του ίδιου χρόνου της ίδιας φωνής.

τυγχάνει: το τρίτο πληθυντικό πρόσωπο οριστικής παρατατικού.

γνώσεσθαι: το γ΄ πληθυντικό πρόσωπο προστακτικής αορίστου β΄.

εἰδέναι: το πρώτο πληθυντικό πρόσωπο υποτακτικής ενεστώτα.

ἔχομεν: το τρίτο ενικό πρόσωπο οριστικής παρακειμένου της ίδιας φωνής.

Μονάδες 5

 

Γ2.β. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:

ὄμματος: τη δοτική του ενικού αριθμού.

τοῡτον: την ονομαστική του πληθυντικού αριθμού του αρσενικού γένους.

ὅμοιον: τη δοτική του πληθυντικού αριθμού του ουδέτερου γένους.

πᾱν: τη γενική ενικού αριθμού του θηλυκού γένους.

φρόνησιν: τη δοτική του πληθυντικού αριθμού.

Μονάδες 5

 

Γ3.α. Να προσδιορίσετε τη συντακτική θέση των παρακάτω λέξεων: ἰδεῑν, ἐγγιγνομένη, αὑτήν, ὅμοιον, τὸ εἰδέναι.

Μονάδες 5

 

Γ3.β. «Τῷ θεῷ . . . μάλιστα»: Να αναγνωρίσετε τον λανθάνοντα υποθετικό λόγο και να τον αναλύσετε.

Μονάδες 5



 

ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: ᾿Αριστοτέλους ᾿Ηθικά Νικομάχεια Β1, 5- 8

ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: Δημοσθένους Πρὸς Σπουδίαν 23-24

 

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Α. Από το κείμενο που σας δίνεται να μεταφράσετε στο τετράδιό σας το απόσπασμα:«Ἀνάλογον δὲ … αἱ ἕξεις γίνονται».

Μονάδες 10

 

Β. Να γράψετε στο τετράδιό σας τις απαντήσεις των παρακάτω ερωτήσεων:

Β1. Με βάση τα δεδομένα του κειμένου: «Mαρτυρεῖ … ἀγαθοὶ ἢ κακοί», ποιος είναι ο ρόλος του δασκάλου στην απόκτηση της ηθικής αρετής;

Μονάδες 15

 

Β2. Σύμφωνα με το απόσπασμα: «Οὕτω δὴ καὶ ἐπὶ τῶν ἀρετῶν ἔχει … μᾶλλον δὲ τὸ πᾶν», να εκθέσετε τη σχέση μεταξύ «ενεργειών» και «έξεων» στην κατάκτηση της ηθικής αρετής.

Μονάδες 15

 

Β3. Ποιες διδασκαλίες του Αριστοτέλη παρουσιάζονται στις διδαχθείσες ενότητες τωνΠολιτικών;

Μονάδες 10

 

Β4. Να γράψετε δύο ομόρριζες λέξεις της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας, απλές ή σύνθετες, για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: μαρτυρεῖ, ἁμαρτάνουσιν, φθείρεται, ἀνα-στρέφεσθαι, ἀποδιδόναι.

Μονάδες 10

 

Γ. Αδίδακτο κείμενο: Δημοσθένους Πρὸς Σπουδίαν 23-24

Γ1. Να μεταφράσετε στο τετράδιό σας το κείμενο.

 

Ἀλλὰ μήν, ὦ ἄνδρες δικασταί, τοῦτό γε δεινὸν δήπου, εἰ πρὸς τὰ συγκεχωρημέν’ ὑπ’ αὐτῶντούτων ἐξέσται νῦν ἀντιλέγειν, καὶ μηδὲν σημεῖον ὑμῖν ἔσται, διότι πάντες ἄνθρωποι πρὸς τὰμήτ’ ἀληθῆ μήτε δίκαια τῶν ἐγκλημάτων οὐ κατασιωπᾶν, ἀλλὰ παραχρῆμ’ ἀμφισβητεῖνεἰώθαμεν, μὴ ποιήσαντες δὲ ταῦτα, ἂν ὕστερον ἀντιδικῶσιν, πονηροὶ καὶ συκοφάνταιδοκοῦσιν εἶναι. ταῦτα μὲν τοίνυν Σπουδίας οὐδὲν ἧττον ἐμοῦ γιγνώσκων, ἀλλ’ οἶμαι μὲν καὶἀκριβέστερον, ὅσῳ καὶ πυκνότερον ἐνταυθοῖ παρέρχεται, πᾶσιν ἐναντία τοῖς πεπραγμένοιςαὑτῷ λέγων οὐκ αἰσχύνεται. καίτοι πολλάκις ὑμεῖς ἓν μόνον σκευώρημα συνιδόντες, τούτῳκατὰ τῶν ἄλλων τῶν ἐγκαλουμένων ἐχρήσασθε τεκμηρίῳ.

Μονάδες 20

 

Γ2.α. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:

ἐξέσται: το τρίτο ενικό πρόσωπο οριστικής παρατατικού.

κατασιωπᾶν: το τρίτο πληθυντικό πρόσωπο υποτακτικής ενεστώτα της ίδιας φωνής.

ἀμφισβητεῖν: το δεύτερο πληθυντικό πρόσωπο οριστικής αορίστου της ίδιας φωνής.

αἰσχύνεται: το πρώτο πληθυντικό πρόσωπο ευκτικής παθητικού αορίστου.

ἐχρήσασθε: το τρίτο ενικό πρόσωπο οριστικής ενεστώτα.

Μονάδες 5

 

Γ2.β. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου :

ἄνδρες: την κλητική ενικού αριθμού.

μηδέν: τη δοτική πληθυντικού αριθμού, στο αρσενικό γένος.

τὰ ἀληθῆ: την αιτιατική ενικού αρσενικού γένους.

ἧττον: την ονομαστική πληθυντικού αριθμού του αρσενικού γένους στον ίδιο βαθμό.

ἐμοῦ: τη γενική πληθυντικού αριθμού του ιδίου προσώπου.

Μονάδες 5

 

Γ3.α. Να προσδιορίσετε τη συντακτική θέση των παρακάτω λέξεων: δικασταί, ἀντιλέγειν, σημεῖον, τοῖς πεπραγμένοις, αὑτῷ, τεκμηρίῳ.

Μονάδες 6

 

Γ3.β. ἐξέσται, ἀντιδικῶσιν: να γράψετε τις προτάσεις στις οποίες ανήκουν τα παραπάνω ρήματα και να τις αναγνωρίσετε ως προς το είδος τους.

Μονάδες 4

 

 

2008

 

 

ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: ᾿Αριστοτέλους ᾿Ηθικά Νικομάχεια Β6, 4- 10

ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: Λυσίου, Κατὰ Ἀλκιβιάδου  Α 144, 46-47

 

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Α. Από το κείμενο που σας δίνεται να να γράψετε στο τετράδιό σας τη μετάφραση του αποσπάσματος: «Οὕτω δὴ πᾶς ἐπιστήμων… ὑπερβολὴ καὶ ἔλλειψις καὶ τὸ μέσον».

Μονάδες 10

 

Β. Να απαντήσετε στα παρακάτω:

Β1. Πώς προσδιορίζεται στο κείμενο που σας δόθηκε η έννοια της μεσότητας για τα πράγματα και για τον άνθρωπο; Να τεκμηριώσετε την απάντησή σας και με αναφορές σε συγκεκριμένα χωρία.

Μονάδες 15

 

Β2. Πώς συσχετίζονται από τον Αριστοτέλη οι έννοιες: ἐπιστήμη (τέχνη)-ἀρετή-φύσις;

Μονάδες 15

 

Β3. Σε ποια μέρη διέκρινε ο Αριστοτέλης την ψυχή;

Μονάδες 10

 

Β4. Να γράψετε δύο ομόρριζες λέξεις της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας, απλές ή σύνθετες, για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: ἀναλογία, ληπτέον, αἱρεῖται, ἄγουσα, προσθεῖναι.

Μονάδες 10

 

Γ. Αδίδακτο κείμενο: Λυσίου, Κατὰ Ἀλκιβιάδου  Α 144, 46-47

Να γράψετε στο τετράδιό σας τη μετάφραση του κειμένου.

 

Ἐγὼ μὲν οὖν ὡς ἐδυνάμην ἄριστα κατηγόρηκα, ἐπίσταμαι δ’ ὅτι οἱ μὲν ἄλλοι τῶνἀκροωμένων θαυμάζουσιν, ὅπως ποθ’ οὕτως ἀκριβῶς ἐδυνήθην ἐξευρεῖν τὰ τούτωνἁμαρτήματα, οὗτος δέ μου καταγελᾷ, ὅτι οὐδὲ πολλοστὸν μέρος εἴρηκα τῶν τούτοιςὑπαρχόντων κακῶν. Ὑμεῖς οὖν  καὶ τὰ εἰρημένα καὶ τὰ παραλελειμμένα ἀναλογισάμενοι πολὺ μᾶλλον αὐτοῦ καταψηφίσασθε, ἐνθυμηθέντες ὅτι ἔνοχος μέν ἐστι τῇ γραφῇ, μεγάλη δ’ εὐτυχία τὸ τοιούτων πολιτῶν ἀπαλλαγῆναι τῇ πόλει. Ἀνάγνωθι δ’ αὐτοῖς τοὺς νόμους καὶ τοὺς ὅρκους καὶ τὴν γραφήν.

__________________

οὐδὲ πολλοστόν: ούτε το ελάχιστο

Μονάδες 20

 

Γ1.α. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:

καταγελᾷ: το τρίτο πληθυντικό πρόσωπο ευκτικής του ίδιου χρόνου στην ίδια φωνή.

εἴρηκα:  το δεύτερο πληθυντικό πρόσωπο οριστικής αορίστου β΄ στην ίδια φωνή.

ἐξευρεῖν: το απαρέμφατο ενεστώτα στην ίδια φωνή.

καταψηφίσασθε:  το τρίτο πληθυντικό πρόσωπο οριστικής μέλλοντα στην ίδια φωνή.

παραλελειμμένα: το τρίτο ενικό πρόσωπο οριστικής του ίδιου χρόνου στην ίδια φωνή.

Μονάδες 5

 

Γ1.β. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:

τούτων: τη δοτική πληθυντικού του θηλυκού γένους.  

ἁμαρτήματα: τη δοτική πληθυντικού.  

μᾶλλον: τον θετικό βαθμό.

μεγάλη: την αιτιατική πληθυντικού του υπερθετικού βαθμού στο ίδιο γένος.

πόλει: την κλητική ενικού.

Μονάδες 5

 

Γ2.α. Να γίνει πλήρης συντακτική αναγνώριση των παρακάτω λέξεων:

τῶν ἀκροωμένων, ἐξευρεῖν, τούτων, αὐτοῦ, ἐνθυμηθέντες, τοιούτων.

Μονάδες 6

 

Γ2.β. ἐδυνήθην, εἴρηκα: Να γράψετε τις προτάσεις στις οποίες ανήκουν τα παραπάνω ρήματα και να τις αναγνωρίσετε πλήρως συντακτικά (είδος, εισαγωγή, εκφορά, λειτουργία).

Μονάδες 4



 

ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: Πλάτωνος Πολιτεία 514Α-515Α

ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: ∆ημοσθένους Κατ’ Ἀριστοκράτους 209-210  

 

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Α. Από το κείμενο που σας δίνεται να γράψετε στο τετράδιό σας τη μετάφραση του αποσπάσματος: «Μετὰ ταῦτα δὴ … Ὁρῶ, ἔφη.»

Μονάδες 10

 

Β. Να απαντήσετε στα παρακάτω:

Β1. Να εντοπίσετε με αναφορές στο κείμενο και να σχολιάσετε τα στοιχεία του σπηλαίου, τα οποία δηλώνουν τον εγκλεισμό των δεσμωτών.

Μονάδες 15

 

Β2. θαυματοποιοῖς, ἀνδριάντας, δεσμώτας ἀτόπους: να σχολιάσετε το περιεχόμενο των παραπάνω όρων.  

Μονάδες 15

 

Β3. Ποιος είναι ο τόπος, ποιο το θέμα του διαλόγου «Πολιτεία ἢ περὶ δικαίου» και ποια τα διαλεγόμενα πρόσωπα;  

Μονάδες 10

 

Β4. Να γράψετε δύο ομόρριζες λέξεις της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας, απλές ή σύνθετες, για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: ἀπείκασον, πάθει, ἐχούσῃ, ὁρᾶν, φέροντας.

Μονάδες 10

 

Γ. Αδίδακτο κείμενο: ∆ημοσθένους Κατ’ Ἀριστοκράτους 209-210

Να γράψετε στο τετράδιό σας τη μετάφραση του κειμένου.

 

Νῦν δ’ οἱ μὲν τὰ κοινὰ διοικοῦντες ἐκ πτωχῶν εὔποροι καὶ πολλοῦ  χρόνου τροφὴνἄφθονόν εἰσιν ἡτοιμασμένοι· ὑμῖν δ’ οὐδὲ  μιᾶς ἡμέρας ἐφόδι’ ἐστὶν ἐν τῷ κοινῷ, ἀλλ’ ἅμαδεῖ τι ποιεῖν, καὶ πόθεν οὐκ ἔχετε. Τότε μὲν γὰρ ὁ δῆμος ἦν δεσπότης τῶν πολιτευομένων, νῦν δ’ ὑπηρέτης. Αἴτιοι δ’ οἱ τὰ τοιαῦτα γράφοντες, καὶ συνεθίζοντες ὑμᾶς ὑμῶν μὲν αὐτῶν καταφρονεῖν, ἕνα δ’ ἢ δύο θαυμάζειν ἀνθρώπους. Εἶθ’ οὗτοι κληρονομοῦσι τῆς ὑμετέρας δόξης καὶ τῶν ἀγαθῶν, ὑμεῖς δ’ οὐδ’ ὁτιοῦν ἀπολαύετε, ἀλλὰ μάρτυρές ἐστε τῶν ἑτέρων ἀγαθῶν, οὐδενὸς ἄλλου μετέχοντες ἢ τοῦ ἐξαπατᾶσθαι.  

Μονάδες 20

 

Γ1.α. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:

διοικοῦντες: το πρώτο ενικό πρόσωπο παρατατικού  στην ίδια φωνή.

ἡτοιμασμένοι: το τρίτο ενικό πρόσωπο υπερσυντελίκου στην ίδια φωνή.

γράφοντες: το δεύτερο πληθυντικό πρόσωπο υποτακτικής παθητικού αορίστου β΄.

συνεθίζοντες: το τρίτο πληθυντικό πρόσωπο οριστικής μέλλοντα στην ίδια φωνή.

μετέχοντες: το δεύτερο ενικό πρόσωπο προστακτικής αορίστου β΄ στην ίδια φωνή.

Μονάδες 5

 

 

Γ1.β. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:

δεσπότης: την κλητική ενικού.  

ἄφθονον: την αιτιατική πληθυντικού στο θηλυκό γένος.  

ἀγαθῶν: το επίρρημα στον θετικό βαθμό.

τι: τη δοτική πληθυντικού του ιδίου γένους.

τοιαῦτα: τη γενική πληθυντικού του θηλυκού γένους.

Μονάδες 5

 

Γ2.α. Να γίνει πλήρης συντακτική αναγνώριση των παρακάτω λέξεων: εὔποροι, ὑμῖν, ἡμέρας, καταφρονεῖν, ὁτιοῦν.

Μονάδες 5

 

Γ2.β. Τότε μὲν γὰρ … νῦν δ’ ὑπηρέτης: να μετατρέψετε την περίοδο σε πλάγιο λόγο χρησιμοποιώντας απαρεμφατική σύνταξη με εξάρτηση από την πρόταση «Οὗτοι εἶπον».

Μονάδες 5

2009

 

ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: ᾿Αριστοτέλους ᾿Ηθικά Νικομάχεια Β1, 1- 4

ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: Θουκυδίδου, Ιστοριών Ε 115

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Α. Από το κείμενο που σας δίνεται να γράψετε στο τετράδιό σας τη μετάφραση του του αποσπάσματος: «Διττῆς δὴ τῆς ἀρετῆς οὔσης … τελειουμένοις δὲ διὰ τοῦ ἔθους.»

Μονάδες 10

Β. Να απαντήσετε στα παρακάτω:

Β1. Με βάση το ακόλουθο τμήμα του κειμένου «οὔτ᾽ ἄρα φύσει τελειουμένοις … δὲ διὰ τοῦ ἔθους.», ποια είναι η άποψη του Αριστοτέλη για τη γένεση της ηθικής αρετής και σε τι διαφοροποιείται από την αριστοκρατική αντίληψη, όπως αυτή εκφράζεται και από τον Σοφοκλή στο εξής απόσπασμα από την Αντιγόνη, στίχοι 37-38 (η Αντιγόνη απευθύνεται στην αδελφή της Ισμήνη): «έτσι έχουν τα πράγματα για σένα τώρα, και γρήγορα θα αποδείξεις αν είσαι από τη φύση σου γενναία ή δειλή, παρόλο που κατάγεσαι από λαμπρή γενιά.»

Μονάδες 15

 

Β2. Ποιο είναι το περιεχόμενο των εννοιών «δύναμις» και «ενέργεια» στην αριστοτελική φιλοσοφία και πώς ο Αριστοτέλης τις χρησιμοποιεί στα δύο εμπειρικά παραδείγματα της δεύτερης παραγράφου του κειμένου για τις αισθήσεις και τις τέχνες, προκειμένου να ορίσει τις ηθικές αρετές;

Μονάδες 15

 

Β3. Πώς η παρουσία του Εύδοξου του Κνίδιου στην Ακαδημία επέδρασε στη διαμόρφωση της προσωπικότητας του Αριστοτέλη;

Μονάδες 10

 

Β4. Να γράψετε δύο ομόρριζες λέξεις της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας, απλές ή σύνθετες, για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: φέρεσθαι, δέξασθαι,τελειουμένοις, κομιζόμεθα, ἰδεῖν.

Μονάδες 10

Γ. Αδίδακτο κείμενο: Θουκυδίδου, Ιστοριών Ε 115

Να γράψετε στο τετράδιό σας τη μετάφραση του κειμένου.

 

Καὶ Ἀργεῖοι κατὰ τὸν χρόνον τὸν αὐτὸν ἐσβαλόντες ἐς τὴν Φλειασίαν καὶ λοχισθέντες1ὑπό τε Φλειασίων καὶ τῶν σφετέρων φυγάδων διεφθάρησαν ὡς ὀγδοήκοντα. καὶ οἱ ἐκ τῆςΠύλου Ἀθηναῖοι Λακεδαιμονίων πολλὴν λείαν ἔλαβον· καὶ Λακεδαιμόνιοι δι' αὐτὸ τὰς μὲνσπονδὰς οὐδ' ὣς2 ἀφέντες ἐπολέμουν αὐτοῖς, ἐκήρυξαν δὲ εἴ τις βούλεται παρὰ σφῶνἈθηναίους λῄζεσθαι.3 καὶ Κορίνθιοι ἐπολέμησαν ἰδίων τινῶν διαφορῶν ἕνεκα τοῖςἈθηναίοις· οἱ δ' ἄλλοι Πελοποννήσιοι  ἡσύχαζον. εἷλον δὲ καὶ οἱ Μήλιοι τῶν Ἀθηναίων τοῦπεριτειχίσματος τὸ κατὰ τὴν ἀγορὰν προσβαλόντες νυκτός, καὶ ἄνδρας τε ἀπέκτειναν καὶἐσενεγκάμενοι σῖτόν τε  καὶ ὅσα πλεῖστα ἐδύναντο χρήσιμα ἀναχωρήσαντες ἡσύχαζον·

Μονάδες 20

 

___________________

1. λοχίζομαι= πέφτω σε ενέδρα

2. ὣς= με αυτόν τον τρόπο

3. λῄζομαι= λαφυραγωγώ, ληστεύω

 

 

Γ1α. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:

ἔλαβον: το απαρέμφατο παρακειμένου στην ίδια φωνή.

ἐπολέμουν: το δεύτερο ενικό πρόσωπο προστακτικής αορίστου στην ίδια φωνή.

ἐκήρυξαν: το τρίτο ενικό πρόσωπο ευκτικής μέλλοντα στην ίδια  φωνή.

εἷλον: το δεύτερο πληθυντικό πρόσωπο υποτακτικής ενεστώτα στη μέση φωνή.

προσβαλόντες: το δεύτερο ενικό πρόσωπο οριστικής του ίδιου χρόνου.

Μονάδες 5

 

Γ1β. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:

φυγάδων: τη δοτική ενικού.

πολλήν: το επίρρημα στον θετικό βαθμό.

σπονδάς: την αιτιατική ενικού.

τινών: την αιτιατική πληθυντικού στο ίδιο γένος.

περιτειχίσματος: τη γενική πληθυντικού.

Μονάδες 5

 

Γ2α. Να γίνει πλήρης συντακτική αναγνώριση των παρακάτω λέξεων και φράσεων: ὑπόΦλειασίων, δι' αὐτὸ, αὐτοῖς, ἰδίων, νυκτός, ἀναχωρήσαντες.

Μονάδες 6

 

Γ2β. Να μετατρέψετε την περίοδο «καὶ οἱ ἐκ τῆς Πύλου ... ἔλαβον» σε πλάγιο  λόγο, χρησιμοποιώντας απαρεμφατική σύνταξη, με εξάρτηση από την πρόταση «οὗτοι ἔλεγον».

Μονάδες 4



ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: Πλάτωνος Πρωταγόρας 322b6-323a3

ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: Ξενοφῶντος Ἀπομνημονεύματα IV, ii 25-27

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Α. Από το κείμενο που σας δίνεται να γράψετε στο τετράδιό σας τη μετάφραση του αποσπάσματος: «Ὅτ’ οὖν ἁθροισθεῖεν . . . κτείνειν ὡς νόσον πόλεως.»

Μονάδες 10

 

Β. Να απαντήσετε στα παρακάτω:

Β1. Ποιο είναι το περιεχόμενο των όρων «αἰδώς» και «δίκη» και ποιος ο ρόλος τους στη συγκρότηση των πολιτικών κοινωνιών;

Μονάδες 10

 

Β2. Πώς δικαιολογείται η διά νόμου θανάτωση όσων δεν μετέχουν στην αιδώ και τη δίκη, παρόλο που όλοι τις έχουν δεχτεί ως δώρα από τον ∆ία;

Μονάδες 10

 

Β3. «ὅταν δὲ εἰς συμβουλὴν ... ἢ μὴ εἶναι πόλεις». Με βάση το χωρίο του πρωτότυπου κειμένου και το μεταφρασμένο κείμενο που ακολουθεί [Πλάτωνος Πρωταγόρας 319c7-319d7: «Για τα θέματα λοιπόν … κάτι που διδάσκεται.»], να αναλύσετε τη θέση των δύο συνομιλητών, του Σωκράτη και του Πρωταγόρα, για το διδακτό ή το μη διδακτό της αρετής.

Μονάδες 10 

Β4. Να αναφερθείτε στην επαγωγική μέθοδο του Σωκράτη ως εργαλείο αναζήτησης των ηθικών εννοιών.

Μονάδες 10

 

Β5. Να γράψετε ένα ομόρριζο ουσιαστικό της νέας ελληνικής γλώσσας, απλό ή σύνθετο, για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: ἁθροισθεῖεν, σκεδαννύμενοι, διεφθείροντο, ἀπόλοιτο, ἄγοντα, δοίη, νενέμηνται, θῶ, μετεχόντων, γένοιντο.

Μονάδες 10

 

Γ. Αδίδακτο κείμενο: Ξενοφῶντος Ἀπομνημονεύματα IV, ii 25-27

Να γράψετε στο τετράδιό σας τη μετάφραση του κειμένου.

 

Oὕτως ἔμοιγε δοκεῖ, ἔφη, ὁ μὴ εἰδὼς τὴν αὑτοῦ δύναμιν ἀγνοεῖν ἑαυτόν. Ἐκεῖνο δὲ οὐ φανερόν, ἔφη, ὅτι διὰ μὲν τὸ εἰδέναι ἑαυτοὺς πλεῖστα ἀγαθὰ πάσχουσιν ἄνθρωποι, διὰ δὲ τὸ ἐψεῦσθαι ἑαυτῶν πλεῖστα κακά; οἱ μὲν γὰρ εἰδότες ἑαυτοὺς τά τε ἐπιτήδεια ἑαυτοῖς ἴσασι καὶ διαγιγνώσκουσιν ἅ τε δύνανται καὶ ἃ μή· καὶ ἃ μὲν ἐπίστανται πράττοντες πορίζονταί τε ὧν δέονται καὶ εὖ πράττουσιν, ὧν δὲ μὴ ἐπίστανται ἀπεχόμενοι ἀναμάρτητοι γίγνονται καὶ διαφεύγουσι τὸ κακῶς πράττειν· διὰ τοῦτο δὲ καὶ τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους δυνάμενοι δοκιμάζειν καὶ διὰ τῆς τῶν ἄλλων χρείας τά τε ἀγαθὰ πορίζονται καὶ τὰ κακὰ φυλάττονται.

Μονάδες 20

 

Γ1.α. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:

ἔφη: το πρώτο πληθυντικό πρόσωπο οριστικής ενεστώτα.

εἰδέναι: το τρίτο ενικό πρόσωπο ευκτικής του ίδιου χρόνου.

πάσχουσιν: το δεύτερο ενικό πρόσωπο ευκτικής μέλλοντα.

ἐψεῦσθαι: το δεύτερο πληθυντικό πρόσωπο οριστικής υπερσυντελίκου.

διαγιγνώσκουσιν: το δεύτερο ενικό πρόσωπο προστακτικής αορίστου β΄ στην ίδια φωνή.

Μονάδες 5

 

Γ1.β. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:

τὴν δύναμιν: την κλητική ενικού.

πλεῖστα: την αιτιατική ενικού του αρσενικού γένους στον θετικό βαθμό.

οἱ εἰδότες: τη δοτική πληθυντικού.

ἅ: τη δοτική ενικού στο ίδιο γένος.

κακῶς: τον υπερθετικό βαθμό.

Μονάδες 5

 

Γ2.α. Να γίνει πλήρης συντακτική αναγνώριση των παρακάτω λέξεων και φράσεων: ἀγνοεῖν, διὰ τὸ ἐψεῦσθαι, ἑαυτοῖς, ὧν (το πρώτο κατά σειρά), ἀναμάρτητοι, τῶν ἄλλων.

Μονάδες 6

 

Γ2.β. «ὅτι διὰ μὲν τὸ εἰδέναι … ἄνθρωποι»,  «καὶ ἃ μὲν ἐπίστανται»: να αναγνωρίσετε το είδος και τον συντακτικό ρόλο των προτάσεων.

Μονάδες 4